صوری سازی رابطه ی مفهومی تقابل معنایی در سطح واژه از منظر زبانشناسی ریاضی

در پژوهش حاضر، تلاش نگارنده بر آن است تا امکان صوری سازی رابطه ی مفهومی تقابل معنایی را در سطح واژه بررسی کند. برای نیل به هدف تعیین شده، از ابزارهای ریاضی، به خصوص، ابزارهای نظریه‌ی مجموعه‌ها و مفهوم تابع ریاضی استفاده شده است تا برگردانهای صوری برای رابطه ی مفهومی تقابل در سطح واژه به دست داده شود. مطالعه‌ی تعریفهای به‌دست داده شده برای رابطه ی مفهومی تقابل معنایی کلمات در فرهنگهای تخصصی زبانشناسی و همچنین درسنامه‌های معتبر معنی‌شناسی نگارنده را بر آن داشت تا انواع مختلف تقابل معنایی را برای صوری‌سازی در نظر بگیرد.روش کار در پژوهش حاضر به این ترتیب است که، نخست، تعریف متناظر با هر یک از انواع تقابل معنایی واژگانی به طور جداگانه، به استناد فرهنگها و درسنامه های تخصصی، به دست داده می شود. در مرحله ی بعد، برگردان صوری متناظر با هر نوع تقابل، با استفاده از ابزارهای مناسب از نظریه مجموعه ها و تابع ریاضی معرفی می شود. در گام بعدی، کارآیی هر یک از رابطه های صوری، با به دست دادن مثالهایی از زبان فارسی مورد آزمون قرار می گیرد و در پایان، نشان داده می شود که برگردان صوری متناظر با هر نوع از تقابل در چارچوب زبان فارسی کارآمد است.